Δερματολογία
Γυροειδής Αλωπεκία
H γυροειδής αλωπεκία (alopecia areata) αποτελεί μια αυτοάνοση πάθηση που οφείλεται στην υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο στρέφεται εναντίον και καταστρέφει τους θυλάκους των τριχών. Χαρακτηριστικό της εν λόγω πάθησης είναι η ανομοιόμορφη αραίωση των τριχών με αποτέλεσμα τη μερική ή πλήρη απώλεια των τριχών από το κεφάλι ή και το σώμα σε πιο σοβαρές περιπτώσεις.
Όσον αφορά την αιτιοπαθογένεια της γυροειδούς αλωπεκίας, έχουν προταθεί διάφορα αίτια, με κυριότερα τα εξής:
- Γενετικοί παράγοντες
- Ψυχολογικοί παράγοντες
- Ανοσολογικοί παράγοντες
- Ενδοκρινικοί παράγοντες
- Άλλοι παράγοντες
- Ετερογένεια
Συμπτώματα
Τμηματική απώλεια μαλλιών: Το πρόβλημα συχνά αρχίζει με ένα ή περισσότερα, στρογγυλά, λεία, γυμνά “μπαλώματα” σε μέγεθος κέρματος. Αρχικά θα παρατηρήσετε τούφες μαλλιών στο μαξιλάρι σας ή στο ντους. Η τριχόπτωση εμφανίζεται κυρίως στο τριχωτό της κεφαλής. Αλλά μπορεί να περιλαμβάνει τα φρύδια, τις βλεφαρίδες, τα γένια – κάθε περιοχή που φέρει τριχοφυΐα. Τα κενά ποικίλλουν σε μέγεθος.
Τρίχες που θυμίζουν “θαυμαστικό“: Συχνά, λίγες κοντές τρίχες υπάρχουν μέσα ή στις άκρες των γυμνών σημείων. Αυτές οι τρίχες στενεύουν στο κάτω μέρος, όπως ένα θαυμαστικό.
Εκτεταμένη απώλεια μαλλιών: Με τον καιρό, μερικοί ασθενείς γίνονται φαλακροί. Κάποιοι χάνουν όλες τις τρίχες του σώματός τους, εντελώς. Αυτό δεν είναι κοινό φαινόμενο. Επίσης ασυνήθιστο είναι ένα σημείο με απώλεια μαλλιών στο πίσω μέρος του τριχωτού της κεφαλής.
Προβλήματα νυχιών: Η γυροειδής αλωπεκία, επίσης, μπορεί να επηρεάσει τα νύχια χεριών και ποδιών. Μπορεί να παρουσιάσουν μικρά εντυπώματα (βοθρία), λευκές κηλίδες ή γραμμές, να είναι τραχιά, να χάσουν την λάμψη τους, ή να γίνουν λεπτά και να σπάνε εύκολα. Σπάνια τα νύχια ενδέχεται να αλλάξουν σχήμα ή να πέσουν. Μερικές φορές οι αλλαγές των νυχιών είναι το πρώτο ή και μοναδικό σημάδι της γυροειδούς αλωπεκίας.
Θεραπεία
Υπάρχουν ποικίλες θεραπευτικές προσεγγίσεις για τη γυροειδή αλωπεκία. Τα μαλλιά συχνά βγαίνουν εκ νέου από μόνα τους, σε ποσοστό 80% και η νόσος αντιστρέφεται μόνη της στη διετία.
- Κορτικοστεροειδή: Αυτό το φάρμακο καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μπορεί να δοθεί ως ένεση, ο δερματολόγος εγχέει το φάρμακο στα σημεία με απώλεια μαλλιών. Ενίοτε, ένας ασθενής παίρνει μια τοπική (που εφαρμόζεται στο δέρμα) μορφή αυτού του φαρμάκου. Μπορεί να είναι μια κρέμα, λοσιόν, ή αλοιφή. Ο ασθενής εφαρμόζει το φάρμακο στα γυμνά σημεία. Λιγότερο συχνά, οι ασθενείς παίρνουν χάπια κορτικοστεροειδών, σε εξαιρετικά εκτεταμένες και αιφνίδιες καταστάσεις.
Για τους ενήλικες με γυροειδή αλωπεκία, οι υποδόριες ενέσεις είναι συχνά η πρώτη θεραπεία που δοκιμάζεται. Οι ασθενείς λαμβάνουν ενέσεις κάθε 3 έως 6 εβδομάδες. Η ανάπτυξη των μαλλιών ξεκινά περίπου 4 εβδομάδες μετά την τελευταία ένεση. - Minoxidil- Μινοξιδίλλη: Αποτελεί ένα φάρμακο επανεμφάνισης της τριχοφυΐας, η μινοξιδίλη 5%, μπορεί να βοηθήσει ορισμένους ασθενείς να αυξήσουν εκ νέου τα μαλλιά τους. Ενδείκνυται για παιδιά και ενήλικες. Εφαρμόζεται δύο φορές την ημέρα στο τριχωτό της κεφαλής, τα φρύδια ή τα γένια. Νέα μαλλιά αρχίζουν να παράγονται σε περίπου 2 μήνες. Οι ασθενείς συνήθως χρησιμοποιούν αυτό το φάρμακο μαζί με άλλη θεραπεία.
- Φιναστερίδη: Η φιναστερίδη χρησιμοποιείται για την καταπολέμησης της ανδρογενετικής αλωπεκίας μόνο για τους άνδρες. Μπορεί να επιτύχει, όπως και η μινοξιδίλη, ελάττωση του ρυθμού τριχόπτωσης και δημιουργία νέων τριχών. Δυστυχώς ούτε με την φιναστερίδη έχουμε μόνιμο αποτέλεσμα, το οποίο σταματά με την διακοπή της.
- Ανθραλίνη: Αυτό το φάρμακο μεταβάλλει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού του δέρματος. Ο ασθενής εφαρμόζει μία ουσία σαν πίσσα στο δέρμα και το αφήνει για 20 έως 60 λεπτά. Η θεραπεία είναι σύντομης επαφής. Μετά από 20 έως 60 λεπτά, η ανθραλίνη ξεπλένεται για να αποφευχθεί ο ερεθισμός του δέρματος.
- Τοπική ανοσοτροποποιητική αγωγή, με χρήση ανταγωνιστών καλσινευρίνης. Τοπική ανοσοδιεγερτική αγωγή με χημικές ερεθιστικές ουσίες, όπως DNCP. Συνήθως χρησιμοποιείται σε εκτεταμένες κλινικές μορφές, λόγω των συχνών επισκέψεων και του ερεθισμού και ευαισθητοποίησης που προκαλεί.
- Μεταμόσχευση Μαλλιών, μόνο σε σταθεροποιημένη κατάσταση , όπου δεν υπάρχει φλεγμονή με επιφύλαξη επαγρύπνηση της νόσου.
A. Η αλωπεκία χωρίζεται σε δύο κύριες κατηγορίες: την Ουλωτική Αλωπεκία, και την Μη Ουλωτική Αλωπεκία.
Στην ουλωτική αλωπεκία υπάρχει ουλοποίηση του δέρματος, καταστροφή των τριχοθυλακίων και ως αποτέλεσμα δημιουργείται μόνιμη αλωπεκία. Αν η ουλωτική αλωπεκία είναι απλή τότε προχωρά σταδιακά, ενώ αν υπάρχει μεγάλη φλεγμονή τότε προχωρά πολύ γρήγορα και υπάρχει ταυτόχρονα φαγούρα και πόνος στα σημεία αυτά. Τα αίτια της ουλωτικής αλωπεκίας, σε γενικές γραμμές είναι φλεγμονές, δερματοπάθειες, κληρονομικά αίτια και νεοπλασίες. Η ουλωτική αλωπεκία διακρίνεται σε 2 είδη, την πρωτογενή και την δευτερογενή ουλωτική αλωπεκία. Στην πρωτογενή, η επίδραση της φλεγμονής γίνεται μόνο στα τριχοθυλάκια ενώ στην δευτερογενή η επίδραση είναι ευρύτερη και ενδέχεται να υπάρχουν εξωτερικοί λόγοι όπως ακτινοβολία, έγκαυμα, μόλυνση κ.α.
Οι μη ουλωτικές αλωπεκίες αποτελούν την μεγάλη πλειοψηφία και εμφανίζονται σε αρκετές μορφές με κυριότερες: ανδρογενετική, φυσιολογική, γυροειδής, διάχυτη και τραυματική αλωπεκία.
Η φυσιολογική αλωπεκία χαρακτηρίζεται από τριχόπτωση που περιορίζεται μέχρι 100 τρίχες την μέρα. Επίσης φυσιολογική θεωρείται και η τριχόπτωση ανά περιόδους, κυρίως φθινόπωρο και άνοιξη, καθώς οφείλεται στην αλλαγή του περιβάλλοντος.
Η ανδρογενετική αλωπεκία είναι η πιο συχνή περίπτωση και αφορά πάνω από το 90% των περιπτώσεων αλωπεκίας. Η αραίωση εμφανίζεται συνήθως μπροστά, πάνω και την κορυφή του τριχωτού της κεφαλής. Η τριχοφυΐα δεν χάνεται στο πίσω και το πλαϊνό τμήμα του τριχωτού της κεφαλής. Η ανδρογενετική αλωπεκία παρουσιάζεται με την αποδυνάμωση και εξασθένιση των τριχών που οδηγούν σταδιακά στην ελάττωση του αριθμού και της πυκνότητας των μαλλιών. Βασική αιτία είναι η κληρονομικότητα που επιταχύνει την δράση των ανδρικών ορμονών στα τριχοθυλάκια. Η μόνη οριστική λύση για την καταπολέμηση της ανδρογενετικής αλωπεκίας είναι η εμφύτευση μαλλιών.
Η διάχυτη αλωπεκία έχει ως χαρακτηριστικό την ομοιόμορφη και γενικευμένη μείωση της τριχοφυΐας η οποία μπορεί να είναι είτε ξαφνική είτε να διαρκεί αρκετούς μήνες είτε να είναι χρόνια και να επαναλαμβάνεται με διάρκεια πάνω από 6 μήνες. Η αλλαγή στην κανονική εξέλιξη του κύκλου της τρίχας συνήθως οφείλεται σε ψυχολογικά αίτια και στρες πχ. εγκυμοσύνη, εφηβεία, αγχώδεις διαταραχές, χειρουργική επέμβαση, έντονο άγχος, συναισθηματικό τραύμα ή σε γρήγορες δίαιτες, αναιμία, φαρμακευτική αγωγή, θυροειδή, αντισυλληπτικά χάπια κ.α. Η αντιμετώπιση της διάχυτης αλωπεκίας γίνεται μόνη της με την πάροδο μερικών μηνών. Χρειάζεται προσοχή όμως γιατί μπορεί να οδηγήσει σε ανδρογενετική αλωπεκία. Αν το πρόβλημα είναι χρόνια θα πρέπει να γίνει πλήρης διάγνωση για να αντιμετωπιστεί το παθολογικό αίτιο που προκαλεί την διάχυτη αλωπεκία. Συνήθως δεν συστήνεται σε αυτή την περίπτωση η εμφύτευση μαλλιών.
A. Τα κυριότερα αιτία της γυροειδούς αλωπεκίας είναι :
- Διαταραχές θυρεοειδούς λειτουργίας
- Γλυκοζυλίωση (διαταραχές στο μεταβολισμό της γλυκόζης)
- Ελαττωμένα επίπεδα οξυγόνωσης των ιστών
- Ορμονική ανισορροπία
- Ανεπάρκεια βιταμινών και μικροθρεπτικών συστατικών
- Τοξική επιβάρυνση
- Stress ( ψυχολογικό ή σωματικό)
- Χρονιές φλεγμονές και κρυφές λοιμώξεις
- Αλλεργίες
